Nieuw kinderboek ‘Het Winterkoninkje en het Sneeuwklokje’
Pesten is helaas een bekend verschijnsel onder de mensen. Maar wat gebeurt er als een Sneeuwklokje gepest wordt?
Na zijn eerste twee boeken heeft Jan van den Berg uit Soest een kinderboek geschreven voor zijn kleinkind en andere kinderen. De belangrijkste boodschap vond hij dat iedereen mooi en geliefd is. Maar nu in begrijpende taal voor kinderen.
Jan neemt de kinderen mee in de wereld van de Winterkoning, zodat kinderen bekend worden met de natuur. Centraal in het boek staat dat iedereen mooi is op zijn of haar manier, waardoor dit kleurrijke interactieve kinderboek geschikt is voor kinderen van alle leeftijden.
Samenvatting van het boek.
Ik ben een vogeltje, ze noemen mij Winterkoning, maar al mijn vriendjes noemen mij Viertje.
Ik ben wel klein, maar toch ben ik de Koning van de vogels.
Wil je weten hoe ik Koning ben geworden? Dat kun je lezen in dit boekje.
Je zal ook mijn vriendjes leren kennen, maar ik wil ook weten wie jij bent en stel je een paar vragen.
Mijn liefste vriendinnetje is het Sneeuwklokje en daar kan ik jou een mooi verhaaltje over vertellen. Als klein vogeltje heb ik een dappere daad gedaan waar wij allemaal blij en vrolijk van werden.
Aan het eind van het boekje vertel ik iets héél leuks, maar dat ga ik nu nog niet verklappen.
Fragment uit het boek.
Zal ik even zeggen waar ik woon? Dat is misschien wel leuk om te vertellen. Ik woon in een hele grote tuin, met grote en kleine bloemen. Als ik op het dak zit en naar beneden kijk, zie ik allemaal mooie kleuren, niet alleen van de bloemen hoor, maar ook van de bomen.
Zo ver ik kan kijken, zie ik bloemen, struiken en bomen. Ze noemen dat natuur. Maar, tegen jou gezegd, snap ik niet wat de grote mensen hier nu mee bedoelen. Soms hebben ze van die gekke woorden. Voor mij is het gewoon mijn thuis. Waar woon jij?
Mijn nestje zit in een grote boom, vlak bij een klein straatje. Mijn buren zijn twee grote paarden en twee honden. Ik kom hier niet dichtbij, omdat ik erg bang ben voor zulke grote dieren. Ben jij ook bang voor dieren of niet?
Weet je wat ik pas heb gedaan?
Toen ik mijn nestje ging bouwen heb ik stiekem wat plukjes haar van de paarden gepakt. Die lagen gewoon op de grond en gelukkig waren de paarden er toen niet, anders had ik het niet gedurfd. Ik heb ze meegenomen naar mijn nestje en dat voelt nu héél erg zacht aan.
Boekgegevens
Titel: Het Winterkoninkje en het Sneeuwklokje
Auteur: Jan van den Berg. Geïllustreerd door Hans van Rhee
Interessante onderzoeken
De studie van Sugiyama et al (2023) is de zoveelste studie waaruit blijkt dat schermpjes een negatieve invloed hebben op de (vroeg)kinderlijke ontwikkeling. De hoeveelheid schermtijd, zo vond men, correleert negatief met de communicatievaardigheden, socialisatie en ‘daily living skills’ van jonge kinderen. Meer (schermtijd) resulteert in minder (ontwikkeling) https://lnkd.in/ey8Rfu8u
Tegelijkertijd werd een interessant mediërend effect ontdekt. Wat bleek, het negatieve effect van schermtijd op de ontwikkeling van de ‘daily living skills’ werd sterk gereduceerd, tot wel 20% zelfs, wanneer de kinderen veel tijd doorbrachten in de natuur. Meer tijd in de natuur zorgde voor minder schade als gevolg van schermtijd.
Dat de natuur een heilzame werking heeft, blijkt ook uit tal van andere studies. Om wat willekeurige voorbeelden te noemen:
- In de natuur zijn, is fijn voor de ontwikkeling van je brein https://lnkd.in/eQHbWPNw
- Natuur verslinden heeft een positief effect op je mentaal welbevinden https://lnkd.in/eRTpKVk7
- Kinderen die ergens wonen met een bos als uitzicht, hebben minder gedragsproblemen en ontwikkelen zich beter in cognitief opzicht https://lnkd.in/ebkqawSY
- Voor kinderen met gedragsproblemen als ADHD, draagt buiten zijn fors aan de reductie van symptomen mee https://lnkd.in/eitntdg5
- Natuurlijke schoolpleinen reduceren stress https://lnkd.in/eezTNTig, kinderen spelen er meer https://lnkd.in/ePtMeVkh en blijven na buitenonderwijs ook beter bij de les https://lnkd.in/eMzeqcqp
De gunstige werking van de natuur wordt door Sugiyama et al (2023) gezien als een interessante bevinding. Dit zou namelijk weleens een zeer effectieve interventie kunnen zijn om de negatieve effecten van te veel schermtijd te neutraliseren. Meer onderzoek is echter nodig om te achterhalen of, in welke mate en hoe de natuur deze beschermende werking kan hebben.
Er is echter ook al een zeer eenvoudige aloude effectieve oplossing voor het probleem.
Die luidt: schermpjes uit, schoenen aan en hup naar buiten gaan!
Nieuwsbericht 13 februari 2023
Kennisgeving overlijden Ilse Vonder
Op 6 december jl. is ons zeer gewaardeerde en betrokken bestuurslid Ilse Vonder overleden.
Als mede-oprichter van stichting Groene Pedagogiek in 2016, is Ilse op vele manieren actief betrokken geweest bij de ontwikkeling van de stichting. Haar pedagogisch hart en grote liefde voor de natuur vertaalde zich in het aanleggen van menig (speel)natuurplaats voor kinderen en het schrijven van relevante artikelen.
Binnen de stichting heeft ze actief mede inhoud gegeven aan de netwerk-ledendagen en diverse projecten. Zo heeft ze afgelopen voorjaar aan het prachtige project “Schierplezier” meegewerkt, waar de pedagogische waarde van natuur tastbaar is gemaakt voor gezinnen uit de pleegzorg. Van deze actieve vierdaagse op Schiermonnikoog heeft zij volop genoten.
Wij danken Ilse vanuit de grond van ons hart, voor de vele jaren opbouwende samenwerking, geweldige inzet en positieve energie voor het onderwerp Groene Pedagogiek.
Rust zacht, lieve Ilse, we zullen je niet vergeten.
Meer informatie over het afscheid van Ilse is te vinden op Ilsevonder.nl
Het bestuur van stichting Groene Pedagogiek
Angelique, Joop, Laura, Marnix en Peter
Zaterdag 19 maart, themadag ter ere van Kees Both
Stichting Springzaad organiseert de themadag Groene verwondering op zaterdag 19 maart!
Er is een gevarieerd, speels programma samengesteld met inhoudelijke momenten, ruim tijd voor ontmoeting én uiteraard een buitenprogramma. Het evenement vindt plaats op een prachtige locatie op de Jenaplanschool De Lanteerne in Nijmegen. Om de school liggen meerdere natuurlijk ingerichte speelpleinen en buitenonderwijs wordt er actief op vormgegeven door het team.
Voor het programma en het aanmelden klink Groene verwondering.
Tijdschrift Oase: Kees Both en Groene pedagogiek
Na het overlijden van Kees Both op 8 september 2021 heeft stichting Oase een mooi artikel gepubliceerd in hun tijdschrift Oase. Het artikel is geschreven door Ilse Vonder, bestuurslid stichting Groene Pedagogiek, en geeft een goede inkijk in het belangrijke werk van Kees voor de groene pedagogiek.
Dit artikel is met toestemming van de redactie overgenomen uit Tijdschrift Oase, www.stichtingoase.nl
Tijdschrift Oase: Kees Both en de Groene pedagogiek, winter 2021
Kennisgeving overlijden Kees Both
Op 8 september jl. is ons erelid Kees Both overleden.
Kees was natuurkenner en groene pedagoog in hart en nieren. Hij had een veelzijdige staat van dienst. Kees begon als Jenaplanonderwijzer, maar werd al snel leerplanontwikkelaar, publicist, redacteur, theoreticus, praktijkmens, verbinder en stimulator.
Kees heeft de waarde en betekenis van natuur geduid voor een gezonde ontwikkeling van kinderen. Hij heeft daarmee een essentiële bijdrage geleverd aan het ontwikkelen van een ‘groene pedagogiek’, als slechts één, maar wel een onmisbare kleur in het totale spectrum van de opvoedkunde.
Dat ook de klimaatverandering Kees zorgen baarde, blijkt uit zijn publicatie uit 2013: De klimaatcrisis en een pedagogiek van de hoop.
Wij herinneren ons Kees als een beminnelijk, bescheiden, moreel hoogstaand en spiritueel mens. Nooit uit op eigen belang, altijd beschouwend en serieus.
Tijdens ons congres ‘Groene Pedagogiek – kennen, beleven en benutten’ in november 2017 heeft het bestuur van onze stichting Kees tot erelid benoemd. We zijn hem zeer erkentelijk voor het zeer omvangrijke en divers ‘oeuvre’ dat hij nalaat en denken met grote dankbaarheid aan ons erelid terug.
Het bestuur van de stichting Groene Pedagogiek
Wij verwijzen hierbij graag naar enkele publicaties van en over Kees Both
https://www.hjk-online.nl/natuur-techniek/opgroeien-in-natuur/
https://stichtinggroenepedagogiek.nl/groene-pedagogiek/kees-both-zijn-leven-en-werken/
Januaribericht
Januarinieuws stichting Groene Pedagogiek
2020 is nu echt begonnen! Al bij de start van het nieuwe decennium belooft ’t spannend te worden. Hoe gaat het verder met de maatregelen voor het klimaat, is er hoop dat we de achteruitgang van de natuur kunnen tegenhouden? Wij, groene pedagogen, en met ons vele anderen, gaan ervoor!
We hebben een goed voornemen: regelmatig zullen we op deze pagina een nieuwsbericht plaatsen met berichten uit de actualiteit, leestips en aankondigingen van activiteiten.
Hier volgt de eerste editie van 2020. Veel leesplezier!
Actueel
Klimaatverandering en pedagogiek
Dat de aarde opwarmt is geen nieuws: de gevolgen zijn zichtbaar en voelbaar. Mede dankzij klimaatactiviste Gretha Thunberg is klimaatverandering een onderwerp dat steeds meer jongeren raakt en motiveert tot actie. Maar hoe ga je als opvoeder, pedagoog of leerkracht om met dit lastige onderwerp? Hoe bereiden scholen hun leerlingen voor op klimaatverandering en de omslag naar duurzame energie? De vragen zijn gemakkelijk gesteld, de antwoorden ingewikkeld. Ons erelid Kees Both heeft zich daar in 2013 in zijn lezing ‘De klimaatcrisis en een pedagogiek van de hoop’ al over uitgesproken. Hij pleit ervoor kinderen als vorm van actieve hoop mee te geven wat ze op hun niveau zelf kunnen doen. Hij noemt een zgn. ladder van milieuverantwoordelijkheid: van het mooi maken van de school met natuurmateriaal, tot helpen minimaliseren van de CO2-uitstoot. De visie van Kees Both is actueler dan ooit, zie
Lezenswaard is ook het artikel over onderwijs voor klimaatvaardige generaties.
Tijd om te lezen!
De nieuwe Louv!
Journalist en auteur Richard Louv werd beroemd met ‘Het laatste Kind in het Bos’. In zijn nieuwe boek “Our Wild Calling” gaat hij in op de relatie van mensen met wilde dieren. Wat wilde dieren kunnen betekenen voor de gezondheid en het welzijn van mensen is volgens Louv nauwelijks onderzocht. Hij schrijft er beeldend over en ontvouwt zijn visie en boodschap vooral via verhalen van anderen. Hij maakt duidelijk wat het opbouwen van een emotionele band met wilde dieren voor mensen kan betekenen. In “Our Wild Calling” beschrijft hij hoe dieren mensen vormen, maar ook wat de invloed is van mensen op wilde dieren en hoe wij hen beter kunnen beschermen. Educatie kan daaraan veel bijdragen. Louv oppert bijvoorbeeld het vormen van zogenoemde ‘Neighborhood Wildlife Watch’ groepen om wilde dieren te observeren, conflicten tussen mensen en dieren voor te zijn, en de effecten van klimaatverandering te monitoren. Louv’s boek “Our Wild Calling” is een waardig opvolger van ‘Het laatste Kind in het Bos’, of het een echte topper is mag de lezer zelf bepalen.
How Connecting with Animals Can Transform Our Lives—and Save Theirs
ISBN 978-1-61620-560-7
Van onze ambassadeur Joop Berding: Opvoeding en onderwijs tussen geduld en onderwijs
Is het geduld met kinderen en andere mensen uit de samenleving aan het verdwijnen? Over deze indringende vraag gaat het nieuwe boek van Joop Berding, ambassadeur van onze stichting.
Opvoeding en onderwijs tussen geduld en ongeduld, ISBN 978-90-8575-083-3
Voor je agenda
Themabijeenkomst voor en door netwerkleden
Twee keer per jaar, ook dit voorjaar, wordt een bijeenkomst georganiseerd voor netwerkleden en andere belangstellenden. Hiervoor zijn we nog in overleg met een spreker. Zodra de datum en andere gegevens bekend zijn, hoort u meer van ons. Volg hiervoor ook onze site!
24 januari 2020, 10- 16.00 uur.
Dag van de Kinderspiritualiteit te Nijmegen, 10- 16.00 uur.
Woensdag 5 februari, 19.30 – 21.30 uur
Interactieve bijeenkomst over het boek van Joop Berding. NIVOZ, Driebergen https://nivoz.nl/nl/ingelaste-onderwijsavond-over-boek-joop-berding-is-het-geduld-uit-de-samenleving-aan-het-verdwijnen
Verslag 4 oktober gepubliceerd!
Het verslag van de themabijeenkomst afgelopen 4 oktober is gepubliceerd! De deelnemers waren op bezoek op de mooie inspirerende locatie Landerij de Park in Elst. De bijeenkomst was georganiseerd door Yvon Schuler van de Buitenpraktijk ORGYD kindergroen, één van de leden van stichting Groene Pedagogiek.
Een beschrijving van de dag en de uitgebreide presentatie zijn te lezen op deze website onder de Activiteiten. De snelste route naar het verslag is via deze link.
Veel leesplezier!
Verslag 4 okt 2019 Kind, ouder en de rol van de natuur
Systeemgericht begeleiden in een natuurlijke omgeving: opvoedkracht en eigen kracht!
Deelnemers, werkzaam in de groene pedagogiek uit het hele land, volgden op 4 oktober een veelzijdig programma met lezingen en workshops, zowel binnen als buiten.
Er was veel enthousiasme over de locatie, de sfeer, de omringende natuur, de heerlijke appeltaart en biologische lunch uit eigen keuken gemaakt door mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. We waren te gast op Landerij de Park, centrum voor natuurbeleving, gelegen in een landelijk gebied tussen Arnhem en Nijmegen. Bijzonder vond men ook, dat de Park vanaf de start grotendeels door vrijwilligers wordt gedraaid, van de moestuin tot aan de kinderboerderij. Meer informatie over Landerij de Park is te vinden op hun website.
Kijkend in de ‘keuken’ van een ander bedrijf wisselden deelnemers ervaringen uit en deden ideeën op. Zoals de plastic bakken in de kinderboerderij, waarin hamsters kind- en diervriendelijk op schoot geaaid kunnen worden. Sommigen vonden bevestiging in hoe ze zelf al werken. Er waren ook kritische geluiden, b.v.: “Waarom heeft deze groene BSO een groot flatscreen? Die komt er bij ons niet in!” Men leerde en passant 2 nieuwe woorden: onaangeharkt (Anneke Bisseling tijdens haar inleiding over De Park) en natuurvrees (Yvon Schuler).
Gastvrouw en netwerk lid Yvon Schuler gaf een heldere presentatie over haar begeleiding en therapie met kind & gezin. Vanuit haar knusse pipowagen werkt zij met kinderen en hun gezinnen, gebruikmakend van de vele mogelijkheden van de Park.
Enkele uitspraken van Yvon en antwoorden op vragen:
- Ik ga uit van opvoedkracht en eigen kracht, waarbij natuur het proces ondersteunt. Maak gebruik van wat er gebeurt!
- Niets mislukt. Voor elk kind/gezin is er iets te doen. Je moet veel improviseren, omdenken.
- Laat ouders zien hoe het kan. De sleutel is het zelf doen, zelf ervaren.
- Kinderen weten wat ze nodig hebben. Kijk, observeer, vraag, vraag! Kinderen hebben een antwoord. Benut dat met voorbeelden uit de natuur.
- Ik maak onderscheid tussen de opvoedrol van ouders en de ouderrol, waarbij het om verbinding gaat.
- Vraag: Wat is het verschil tussen ouders en kinderen in je benadering? Yvon: kinderen doen gewoon mee, ouders hebben vaak natuurvrees. Met ouders moet je meer voorwerk doen.
Tijdens de middagworkshop gingen groepjes deelnemers aan de slag met buiten verzameld materiaal (bloemen, stokken, veren etc.). Hiermee werden mandala’s en praatstokken gemaakt. Tijdens de nabespreking legde Yvon een link van het proces in de groepjes met wat er tijdens het werken met gezinnen gebeurt. Ook gaf ze tips hoe deze processen te benutten.
De volledige presentatie van Yvon over haar werkwijze, inspiratie en titels van interessante boeken, is te downloaden via deze link.
Natuurpedagoog Jael Nouhet hield ’s middags een presentatie. Zijn internationale blik (contacten met groene pedagogen in Europa, o.a. Tsjechië) en filosofische instelling vielen op. Met uitspraken zoals: De natuur draagt bij aan ons werk door te ZIJN.
Ook duurzaamheid nam een plek in, in zijn betoog. Jael ziet nieuwe mogelijkheden door slim in te zetten en kennis te delen.
De centrale vraag die Jael aan de deelnemers stelde: Hoe ga je kinderen uitdagen ze sterker te maken voor de toekomst- natuur-gerelateerd? Ervan uitgaande dat we willen/moeten omschakelen naar lange termijn leven en werken. Hierover werd in kleine groepen gediscussieerd. Buiten gaf Jael enkele korte oefeningen. Onder andere, heel eenvoudig maar doeltreffend: in stilte de natuurlijke omgeving op je laten inwerken.
Download hier de volledige presentatie van Jael.
Peter te Riele, netwerklid, heeft van beide lezingen mooie mindmaps gemaakt:
De schatkist van Kees Both
December 2019.
In het novembernummer van Het Jonge Kind verscheen het artikel Opgroeien met Natuur. Auteurs: Laura Minderhoud & Ilse Vonder, groene pedagogen en bestuursleden van stichting Groene Pedagogiek.
https://www.hjk-online.nl/natuur-techniek/opgroeien-in-natuur/
Centraal in het artikel staan: groene pedagogiek en Kees Both, een van de belangrijkste groene pedagogen. Vanaf 1979 tot nu heeft hij leerkrachten, ouders en andere opvoeders geïnformeerd en geïnspireerd over het belang van de relatie tussen kind en natuur. Zijn publicaties zijn een schatkist voor iedereen die zich hiermee bezighoudt. Nog steeds bruikbaar en actueel!