Logo Stichting Groene Pedagogiek

Verslag 7 juni 2017 Kind en Dier

Deze eerste openbare activiteit van de stichting was meteen een topper!

De locatie, Landgoed Van Hall Larenstein in Velp, bergt veel cultuur- en natuurhistorisch interessante plekken, van ‘gevallen nonnen’ tot 400 jaar oude bomen. De deelnemers genoten van de rondleiding en het verhaal. Ter illustratie: foto’s op het blog van Peter te Riele.

http://eigenwijsinonderwijs.blogspot.nl/2017/06/stichting-groene-pedagogiek.html

Daarna was het woord aan Nienke Endenburg, GZ-psycholoog en universitair docent faculteit Diergeneeskunde in Utrecht, over de invloed van dieren op de ontwikkeling van kinderen.

Nienke sprak over One Welfare: het welzijn van mensen en dieren. Het één kan niet zonder het ander. Als dieren lijden doordat ze op een verkeerde manier ingezet worden ten bate van kinderen of volwassenen, dan is dat niet acceptabel.

Wetenschappelijk is aangetoond dat dieren een positieve invloed hebben op de ontwikkeling van kinderen. Er zijn gunstige effecten van het contact tussen mens en dier, zoals een lagere bloeddruk en een lagere hartslag. Ook heeft het een positief effect op zelfwaardering. Dieren geven directe sociale ondersteuning.

Endenburg: Het is belangrijk dat dieren goed ‘opgeleid’ zijn om met kinderen om te gaan. Kippen kunnen dan bij voorbeeld leuke huisdieren zijn. Daarnaast moeten ouders en andere opvoeders beseffen dat kinderen niet verantwoordelijk kunnen zijn voor hun huisdieren. Zeker jonge kinderen moet je niet alleen laten met een hond of kat; alle huisdieren kunnen bijten als ze (ookal is het onbedoeld) verkeerd benaderd worden.

Een negatief verhaal: er komt veel dierenmishandeling voor, wat vaak gepaard gaat met kindermishandeling. Sinds kort bestaat daarom het LED (Landelijk Expertisecentrum dierenmishandeling). Gevaar dreigt ook van vechthonden, die soms door nietsvermoedende ouders uit het asiel gehaald worden. Deze beesten kunnen veel ellende aanrichten.

Ondanks deze waarschuwingen is Nienke Endenburg een warm pleitbezorger voor de omgang tussen kind en dier. Aaien/knuffelen blijkt een positieve uitwerking te hebben op zowel kind (en volwassene) als huisdier, laat zij weten. Hierdoor komt oxytocine vrij, een hormoon dat leidt tot minder agressie, meer rust en minder stress.

Hierna kwamen de deelnemers aan het woord tijdens rondetafelgesprekken. Een korte samenvatting van de 3 besproken thema’s:

Angst voor bijen en wespen

De angst voor bijen en wespen is reëel: voor sommige kinderen en volwassenen kunnen steken levensbedreigend zijn. Het is belangrijk dat opvoeders goed geïnformeerd zijn hoe te handelen. Daarnaast zijn deze dieren nuttig in het ecosysteem. Bij kinderen zien we een scala van belevingen: van angst tot verwondering en fascinatie voor alles wat leeft.

Zie de blog voor uitgebreide informatie over dit thema.

Kinderen en dode dieren

Stellingen:

  1. Met een boog om dode dieren heen lopen is een gemiste kans. Begraven is een goede oefening voor later, en vooral passend bij huisdieren.
  2. Kijken wat aaseters er mee doen en hoe er in een paar weken niets van over blijft, geeft acceptatie van natuurlijke processen.
  3. Kinderen tot een jaar of 5 doen er nooit moeilijk over als een dood dier blijft liggen; kinderen vanaf 9 jaar vinden het vaker moeilijk als ze het niet eerder hebben mee gemaakt.

De meesten konden zich in deze stellingen vinden. Maar de confrontatie van kleine kinderen met het verhaal van biggen naar de slacht, of afvoer voor destructie, vond men moeilijk. Dit komt voor op de agrarische kinderopvang. Krijgen kinderen hierdoor een trauma? Vind je het acceptabel dat je kind dit meekrijgt? Belangrijke vragen om nog eens over door te praten.

 

 

Kinderen en kleine beestjes, “het krioelsel”

Het maakt veel uit of je ermee op bent gegroeid of niet. Angst heeft ook te maken met hoe opvoeders op deze beestjes reageren. En ook: een angstreactie werkt aanstekelijk: iedereen moet “mee-ie-en”. Er lijkt ook sprake te zijn van een ingeboren angst voor spinnen en slangen.

Een ander aspect: kleine beestjes zijn niet allemaal onschuldig. Denk bij voorbeeld aan teken! Tekenbeleid is nodig bij de opvang/begeleiding van kinderen.

 

Ter afsluiting van deze middag kwam voorzitter Gerard Reitsma aan het woord. Hij noemde duurzaamheid het grote thema van deze eeuw. ”We moeten met kinderen de kiem leggen om zorgvuldig om te gaan met deze planeet”.

 

 

 

Tot slot presenteerde Pascale Fuchs de stichting Met dieren meer mens. Deze stichting heeft een lespakket ontwikkeld voor kinderen van groep 5 over het omgaan met huisdieren. Zie www.dierendiploma.nl